Fatih Sultan Mehmed ( II. Mehmed )
Fatih Sultan Mehmed Han 1432 yılında Edirne'de doğmuştur babası dönemin padişahı II. Murat annesi Hüma hatundur. Osmanlı İmparatorluğun önde gelen bir çağı kapatıp başka bir çağ açan büyük bir imparator. Avrupa'ya yüzünü döndüğünde tüm Avrupa'yı kasıp kavuran Hristiyan dünyasını ve papayı korkutan büyük lider Fatih Sultan Mehmed. Öldüğü zaman ölüm haberini alan Hristiyan dünyası Venedik'te bayram ilan etmiştir La grande aquila e morta ( büyük kartal öldü ). Sultan Mehmed 30 yılık saltanı süresince İmparatorluğun doğusuna ve batıya çok sayıda seferler düzenlemiştir doğu seferlerinden sonra Avrupaya rotasını çevirdiğinde Hristiyan dünyasının iki büyük mezhep'i olan ortodoks'lar ve katolik'ler yüzyılladır süren savaşlarını durdurup birlik olmuşlardır ancak bu büyük direniş bile Sultan Mehmed'i durdurmaya yetmemiştir.
Fatih Sultan Mehmed ( II. Mehmed )
Sultan Mehmed henüz 12 yaşındayken 1444 yılında babası Sultan II. murat'ın siyasi durumlardan sıkılmasından dolayı tahta. Sultan Mehmed'in 12 yaşında tahta geçmesini duyan papa ve Bizans İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğunu Rumeli bölgesinden atmak için büyük bir haçlı ordusu kurmuş tuna nehrini hızlı bir şekilde geçip Osmanlı İmparatorluğuna doğru hareket etmişlerdir. Sultan Mehmed 12 yaşında olmasından dolayı tecrübesiz ve genç bir liderdir dönemin sadrazamları ve vezirleri Sultan Murad'dan tekrar tahta geçmesini ve orduyu yönetmesi için ricada bulunmuşlardır bazı rivayetlere göre Sultan Mehmed babasına bir mektup yazmıştır ve şu tarihi sözleri söylemiştir “–Devletlü babam! Dîn ve devlet tehlikededir. Eğer pâdişah iseniz, buyurun ordunuzun başına geçin!.. Yok eğer pâdişah ben isem, sizi, orduma başkumandan olarak nasb ve tâyin eyliyorum!..” Sultan Mehmed'in 2 yıl süren padişahlığı babasını devretmiş ve babası Sultan II. Murad ordunun başına geçip haçlı ordusunu durdurmuştur. 1451 yılından Sultan Murad ölümü ile 5 yıl sonra Sultan Mehmed tekrar Tahta geçmiştir. Sultan Mehmet babasının ve dedelerin birçok kez kuşatmış ancak başarıya ulaşamamış olduğu Konstantiniyye gözlerini dikmişti. Sultan Mehmed şehzadelik döneminde çok iyi eğitimler almıştı çok sayıda farklı lisan konuşması fizik, kimya, matematik çok iyi derecede bilmesi felsefe ile uğraşması onu çok büyük bir lider yapacaktır. Sultan Mehmed yönünü batıya çevirmeden önce diğer Türk beylikleri ile arasının iyi olmasını gerektiğini biliyordu batıya bir sefer planlamadan önce doğrudaki tüm tehlikeleri kaldırmak istemekteydi. Sultan Mehmed 2. kez tahta çıkmasını düşmanların gözünde güçsüz bir padişah havası estirmiştir bun durumdan en çok yararlanmak isteyen Anadolu'da bulunan Türk beylikleriydi 1451 yılında Karamanoğulları Anadolu'da Osmanlıya karşı bir direniş başlattılar ancak Sultan Mehmed hızlı bir Anadolu seferi düzenleyip isyanı bastırdı Sultan Mehmed'in Anadoluda isyan ile uğraştığını gören Bizans imparatorluğu bunu bir fırsata çevirip Osmanlı İmparatorluğu'nun Şehzade Orhan için ödediği vergileri iki takına çıkartma talebinden bulunmuş aksi taktirde Orhan'ın tahta çıkmasını için destekleyeceklerini belirtmişlerdir. Sultan Mehmed bu durum üzerine Bizans İmparatorluğuna elçi gönderip ödenecek tutarı kabul etmiştir ancak Sultan Mehmed sadece zaman kazanmak için sunulan teklifi kabul etmiştir Anadolu'dan başken Edirne'ye döndüğünde Konstantiniyye sefer hazırlıkları için başlamıştır Anadolu'da bulunan tehditleri kaldıran Sultan Mehmed önüne bir engel olmadığı düşünüp hızla sefer hazırlıklarına başlamıştır. Sultan Mehmed sefer hazırlıkları için Rumeli'ne bir hisar inşa etmeye başlamıştır bunu gören Bizans İmparatorluğu büyük bir korku ve telaş ile Sultan Mehmed'e elçiler göndermiştir ancak Sultan Mehmed bu elçileri iki seferde de ret etmiştir.
Rumeli Hisarı
Sultan Mehmed 1451 yılının sonlarında başlamış olduğu sefer hazırlıkları çok hızlı bir şekilde bitirmiştir vezirleri ve paşaları Sultan Mehmed yanlış yaptığını Konstantiniye'nin bir çok kuşatımış olduğunu ve başarıya ulaşmamış olduğunu söylemektedirler ancak Sultan Mehmed kendisine inanmış bir komutandı Bizans İmparatorluğu Ortodoks olmalarına rağmen Sultan Mehmed'den korkup papadan yani Katoliklerden yardım istemiş bir haçlı ordusu talep etmiştir. Sultan Mehmed iki yıl süren sefer hazırlıkları sonrası 23 mart 1543 başkent Edirne'den yolan çıkan Sultan Mehmed 2 nisan 1453 de Konstantiniye varmıştır. Sultan Mehmed Bizans imparatorluğunun güçlü surlarını yıkmak için yaptırmış olduğu tarihe geçen şahi topları Bizans İmparatorluğuna büyük bir korku salmıştır.
Şahi Top
Sultan Mehmed 6 nisan 1453 yılında ilk saldırıya başlamıştı Sultan Mehmed zaferin kolay olmadığını biliyordu ancak kendisinden emindi. Bizans İmparatoru XI. Konstantinos kendisine ve imparatorluğuna çok güveniyor papadan gelecek olan yardım ile Sultan Mehmed'i yenmeyi düşünüyordu ancak düşüncelerinin yanlış olduğunu çok geçmeden öğrenecekti. Sultan Mehmed saldırılar başlamış ancak bir sonuç alamamıştı. Papa tarafından gönderilen Ceneviz gemileri Osmanlı tarafından batırılmıştı Bizans İmparatorluğu dışardan bir destek olamıyor adeta kapana kısılmıştı. Sultan Mehmed' in donanması Haliç'i bir türlü geçemiyordu ordu karadan ve denizden bir ilerleme sağlayamamıştı Sultan Mehmed bu duruma çok sinirlenmiş ve Haliç'te batan Osmanlı donanması görünce atını denize sürmüştür.
Sultan Mehmed atını denize sürdüğü an
Sultan Mehmed'in donanmaya emrini ve gemilerin karadan yürütülmesini tasvir eden, İtalyan ressam Fausto Zonaro'nun yapmış olduğu tablo.
Sultan Mehmed 29 mayıs 1453 yılında son saldırı için ordusunu hazırlamıştı sabahın erken saatlerinde kademeli olarak üç aşamalı bir saldırı planlayan Sultan Mehmed bu gün başarıya ulaşacaktı 29 mayıs 1453 sabahı saldırıya geçen Osmanlı ordusu çok geçmeden şehri ele geçirmişti. Sultan Mehmed öğlen saatlerinde şehre girmiş Bizans İmparatoru XI. Konstantinos saldırı esnasında ölmüştü. Sultan Mehmed Ayasofya'nın içerisine girip paşaları ve askerleri ile öğlen namazını kılmıştır büyük Bizans imparatorluğu yıkılmış Osmanlının yeni başkenti Konstantini olmuş ve Sultan Mehmed Fatih unvanını almıştır.
Fransız ressam Jean-Joseph Benjamin-Constant tarafından yapılan "II. Mehmed'in Konstantinopolis'e Girişi" isimli tablo, 1876.
İtalyan ressam Fausto Zonaro'nun II. Mehmed'i Konstantinopolis'e girerken tasvir eden tablosu.
Sultan Mehmed İstanbulu fethinden sonra Avrupada büyük bir korku sarmıştır Sultan Mehmed bu büyük başarısının ardından rotasını Avrupa'ya çevirmişti Papa ve Hristiyan dünyasını gelen Osmanlı tehlikesini fark etmiş ancak karşı koyamayacaklarını biliyorlardı Sultan Mehmed hiç zaman kaybetmeden 1454 Sırbistan'ı kuşattı Sultan Mehmed düşmanlarının hazırlanmasına bile vakit tanımıyordu 1456 Sırbistan Belgrat'ı kuşatan Sultan Mehmed. 1458 Mora'yı fethetti 1461 de tekrardan yüzünü doğuya çeviren Sultan Mehmed 1462 de Eflak'ı aldı 1463 yılında Bosna herkes 1466 yılında Arnavutluk 1475 yılında Kırım'ı fethetti.
Sultan Mehmed İstanbul'un Fethi'nden sonra Osmanlı'ya bağlılığını bildiren ve ele geçirdiği kaleleri geri veren Sırplar, Macarlar ile iş birliği yaparak yeniden düşmanlıklarını göstermeye başladılar. Bunun üzerine Osmanlı ordusu 1454'te Edirne'den Sırbistan'a doğru yola çıktı. 1454-1457 arasında üç kez peş peşe Sırbistan'a sefer düzenlendi ve Belgrad dışındaki bütün Sırp toprakları ele geçirildi. Osmanlı ordusu, 14 Temmuz 1456'daki Belgrad Kuşatması'nda şehri János Hunyadi'den fethetmeye çalıştı ancak başarısız oldu. Sultan bunun üzerine Edirne'ye çekildi ve Sırbistan'ın bazı bölgelerinin mülkiyetini geri aldı. Ancak yıl sonundan önce, 79 yaşındaki Sırp kralı Durad Brankovic öldü. Sırpların bağımsızlığı, Osmanlı İmparatorluğu'nun topraklarını resmen ilhak etmesine kadar yalnızca iki yıl hayatta kaldı. En küçükleri Lazar Branković, annesini zehirledi ve kardeşlerini sürgüne gönderdi; ancak kısa süre sonra o da öldü. Devam eden kargaşada en büyük erkek kardeş Stefan Branković tahta çıktı.[94] Bu sıralarda Mora Seferi'nde bulunan II. Mehmed, Sırp meselesine son verilmesini emretti. Osmanlı İmparatorluğu'nun Sırp siyasetinde başlıca rol oynayan Veli Mahmud Paşa, 1459'da başkentleri Semendire'yi ele geçirilerek Semendire Sancakbeyliği'ni oluşturdu ve Sırp Despotluğu yıkılmış oldu.
Belgrad Kuşatması'nı (1456) gösteren bir minyatür.
İstanbul'un Fethi'nin ardından Trabzon imparatoru IV. İoannis, Fâtih Sultan Mehmed'e vergi vermeye başladı. Fakat tam bu sırada, Canik'e gelip buradaki Türkmenleri kendisine katan Şeyh Cüneyd, Trabzon'a yürüyerek şehri ele geçirmeyi ve Komninos Hanedanı'na son vermeyi hedefledi. başkenti Trabzon olan yeni bir devlet kurmak isteyen Şeyh Cüneyd ve Türkmenler, 1456'da Trabzon önlerine kadar geldilerse de şehri almayı başaramadılar. Doğu Roma İmparatorluğu'nun bir parçası olduklarını düşündükleri için eski doğu Roma topraklarında hak iddia etmeye başladılar Sultan Mehmed bu durumdan bir hayli rahatszı oldu için Trabzon'a bir sefer planı yaptı. Sultan Mehmed, önce Hızır Bey'i donanmayla Trabzon'a gönderip bir keşif harekâtı yaptırdı, ardından Trabzon'un üzerine yürüdü. Gelibolu sancakbeyi olan Kasım Bey de donanması ile askerî harekâta destek verdi. Karadan zorlu yolları aşarak Trabzon'a ulaşan II. Mehmed şehri kuşattı. Bazı kaynaklara göre altı, bazılarına göre ise dört hafta süren kuşatmanın ardından, Ağustos veya Eylül 1461'de şehir teslim oldu.
Eflak isyanı; çok uzun yıllar Osmanlı İmparatorluğuna vergi veren Eflak Prensliği 1456 yılında Sultan Mehmed tarafından görevlendirilen III. Vlad Sultan Mehmed bağlı görünüyordu ancak gizliden gizliye Osmanlı ayaklanmak ve bağımsızlık kazanmak için çalışıyordu. Sultan Mehmed Anadoluya dönüp Trabzon seferiyle uğraştığını fırsat bilen III. Vlad Tuna nehrini geçip Osmanlı bölgelerine saldırmış kaleleri ele geçirip Osmanlı komutanlarını kazığa oturtmuştur III. Vlad'ın Kazıklı Voyvoda lakabı buradan gelmektedir ancak Sultan Mehmed bu durumu bir hayli sinirlenip hızlı bir şekilde Eflak'a gelip III. Vlad'ı öldürüp yerine kardeşini geçirmiştir.
Eflak Prensi olan Kazıklı Voyvoda (III. Vlad)
Osmanlı Devleti'ne vergi yoluyla bağlı olan Bosna Krallığı'nın anlaşmalara riayet etmemesi üzerine Üsküp'ten harekete geçen Fâtih, Sadrazam Mahmud Paşa ve Turahanoğlu Ömer Bey'e Bosna'nın tamamen fethedilmesi emrini verdi. 1463 yılındaki seferle Bosna kralı Osmanlı hâkimiyetini yeniden tanıdı. Ancak şeyhülislamın da fetvasıyla daha sonra öldürüldü ve bu topraklarda Bosna Sancakbeyliği oluşturuldu. Fakat ordunun İstanbul'a dönmesi üzerine aynı yıl Macar kralı Bosna'ya girdi. İkinci kez düzenlenen seferle Osmanlılar, Yayçe dışındaki bütün kale ve şehirleri yeniden ele geçirdiler. Bosna seferleri esnasında Hersek kralı Stefan Vukçiç Kosariç de ülkesinin bir kısım toprağının Osmanlılara doğrudan bağlanması şartıyla tahtında bırakıldı. Ancak 1483 yılında Hersek tamamen Osmanlı toprağı hâline gelecektir.
Fâtih Sultan Mehmed'in fethedilen Bosna'daki Katolik rahiplere 1463 yılında verdiği ve onlara tam din özgürlüğü ve koruma sağlayan ahidnâmesi.
Fâtih Sultan Mehmed'in Bosna Fransiskanları'nın özgürlüğü ile ilgili olan fermanı Türkçesi
Ben Fâtih Sultan Han. Bütün dünyaya ilan ediyorum ki, kendilerine bu Padişah Fermanı verilen Bosnalı Fransiskanlar himayem altındadır ve emrediyorum: Hiç kimse ne bu adı geçen insanları, ne de onların kiliselerini rahatsız etmesin ve zarar vermesin. İmparatorluğumda huzur içinde yaşasınlar. Bu göçmen durumuna düşen insanlar özgür ve güvenlik içinde yaşasınlar. İmparatorluğumdaki tüm memleketlere dönüp korkusuzca kendi manastırlarına yerleşsinler. Ne padişahlık eşrafından, ne vezirlerden veya memurlardan, ne hizmetkârlarımdan hiç kimse bu insanların onurunu kırmayacak ve onlara zarar vermeyecektir. Hiç kimse bu insanların hayatlarına, mallarına ve kiliselerine saldırmasın, hor görmesin veya tehlikeye atmasın. Hatta bu insanlar başka ülkelerden devletime birisini getirirse onlar da aynı haklara sahiptir. Bu padişah fermanını ilan ederek burada; yerlerin, göklerin yaratıcısı ve efendisi Allah, Allah'ın elçisi aziz Peygamberimiz Muhammed ve 124 bin peygamber ile kuşandığım kılıç adına yemin ediyorum ki; emrime uyarak bana sadık kaldıkları sürece tebaamdan hiç kimse bu fermanda yazılanların aksini yapmayacaktır.
Osmanl İstanbul Fethinden önce anlaşmaya vardıkları Karamanoğulları tamamen ortadan kaldırma kararı almıştı Osmanlı kuvvetleri 1468'de önce Karamanoğulları'nın hâkimiyetindeki Gevale'yi, ardından Konya'yı aldı ve buraya Şehzade Mustafa idareci tayin edildi. 1464-1469 arasında hüküm süren Karaman beyi Sultanzâde Pîr Ahmed ise mücadeleye devam etti ve Karamanlıların Toroslar bölgesini idaresi altında tuttu. Karamanlı kuvvetleri, karşı saldırıları ile bazı yerleri yeniden ele geçirdiler. Bu sıralarda Uzun Hasan meselesini bertaraf eden Sultan Mehmed'in Anadolu'da kendisini ciddi surette tehdit edecek bir güç kalmamıştı. Ancak Fâtih, Akkoyunlu seferinde iken Venediklilerle iş birliği yapan Kasım Bey liderliğindeki Karamanoğulları Beyliği'ne artık ortadan kaldırmak istiyor ve Anadolu'yu tamamen Osmanlı himayesine almak istiyordu. Karamanoğulları'nın elinde kalan dağlık bölgeler, Niğde ve Kayseri yöresindeki Develihisar'a yönelik düzenlenen Osmanlı seferi 1474 yılında başarıyla sonuçlandı ve Karamanoğulları Beyliği tam anlamıyla kontrol altına alındı.
Sultan Mehmed hiç durmadan seferlerine devam ediyordu Boğdan Seferi (1475-1476), Arnavutluk'un Fethi (1466-1478), Kırım'ın Fethi (1475), Otranto Seferi (1480-1481). Sultan Mehmed sefer hareketleri Avrupayı bir hayli korkutmuştu 30 yılık Padişahlık döneminde çok büyük işler başarmıştı Osmanlıyı bir Cihan İmparatorluğu haline getirmiş Hristiyan alemini haraca bağlamıştı. Sultan Mehmed Anadolu'ya bir sefer düzenlemek için tekrar ordusunun başına geçmişti ancak daha seferin başındayken 3 mayıs 1481 yılında henüz 49 yaşındayken hayata gözleri yumdu Sultan Mehmed Gut hastalığından öldüğü sanılmakla birlikte, bazı tarihçilere göre Yahudi asıllı Osmanlı tabibi Yakup Paşa tarafından zehirlendiği düşünülmektedir. Sultan Mehmed'in ölüm haberi Avrupa'da büyük bir sevince neden oldu. Kilise çanları çalındı ve kutlamalar yapıldı. Haber Venedik'te şöyle duyuruldu; "La Grande Aquila è morta!" (Büyük Kartal Öldü!)
){kind=link}
0 Yorumlar